ละคร จันทร์กระจ่างที่กลางทุ่ง

อำเภอเมือง จังหวัดใดจังหวัดหนึ่งย่านอ่างทอง สิงห์บุรี อุทัยธานี ชัยนาท ในอดีต ทองทาบ จันทร์กระจ่าง (ไชยา มิตรชัย) ลิเกตัวพ่อผู้โด่งดังที่สุดของยุค ถูกยิงตายบนเวทีเนื่องจากความเจ้าชู้ไม่เลือก เวทีลิเกโดนเผาและพังครืนหลังจากไฟโหมเต็มที่ ยังไม่ชัดว่าพระเอกตายหรือไม่ ทั้งหมดนี้เป็นภาพติดตาเด็กชายทองนพคุณ วัยเก้าขวบและ นางแหวนที่อุ้มเด็กหญิงพลอย อยู่ในเหตุการณ์ด้วย

แถวบ้านหนองไผ่ ต.บ้านพราน อ.แสวงหา จ.อ่างทอง ในปัจจุบัน มีการเปิดตัว ทอง หรือ ทองนพคุณ (ชนกันต์ พูนศิริวงศ์) บนเวทีมวยไทย เห็นได้ชัดว่าทองเป็นมวยฝีมือดีมาก เป็นการชกมวยระดับตำบล เดิมพันก้อนเล็กแต่มีความหมายมากกับทอง ดำ (เฉลิมพล ทิฆัมพรธีรวงศ์) เพื่อนสนิทของทองมาเป็นพี่เลี้ยงนักมวย ในที่สุดทองชนะน็อก ทองหมดแรงเข่าอ่อนแทบทรุด หน้าตาแตกยับเยิน เลือดกรัง บุญสม (กฤษฎา สุภาพพร้อม) ลูกชายกำนันเทิ้ม (สุรชัย สมบัติเจริญ) มาดูมวยนัดนี้ด้วย บุญสมสั่งลูกน้องปล้นเงินของทอง ไม่ได้คิดจะเอาเงิน แค่อยากแกล้งทองไม่ให้มีเงินพอส่งดอกเบี้ยเงินกู้พ่อของตนเท่านั้นเอง

วันหนึ่งบุญสมบอกทองว่ามีงานด่วนให้ทำ ทองไม่ยอมทำเมื่อรู้ว่าต้องลักพาผู้หญิงหนี บุญสมขู่จะทำร้ายแม่และน้องสาวของทอง ซ้ำร้ายจะให้พ่อยึดที่นาของทองอีกถ้างวดนี้ยังไม่มีเงินจ่ายดอก แต่หากทองรับปากทำงานให้เขา ก็จะยกหนี้ให้ ทำให้ทองจำต้องรับปากเพราะเป็นห่วงแม่กับน้องระหว่างที่ทองไปทำภารกิจ บุญสมให้ลูกน้องอยู่คุมตัวแหวน (รชนีกร พันธุ์มณี) ผู้เป็นแม่ และพลอย (พรภัสร์ชนก มิตรชัย) น้องของทองที่บ้านทอง

วันที่ต้องลักพาตัวเจ้าสาว ทองวางแผนเข้าไปงานแต่งงานและทำภารกิจได้สำเร็จ โดยหารู้ไม่ว่าทั้งหมดเป็นแผนการณ์ร้ายของยุวดี (ณธิดา ภัทรชาญไชย) ลูกพี่ลูกน้องของเดือนเด่น (คริษฐา สังสะโอภาส) ที่หวังครอบครองวิฑูรย์ (วาทิต โสภา) และสวมรอยเป็นเจ้าสาวซะเองและหญิงสาวที่ถูกลักพาตัวมาคือเดือนเด่น เดือนเด่นสลบไม่รู้เรื่อง เพราะยุวดีเข้ามาช่วยทองลักพาตัวเดือนเด่นไป ทองทำงานเสร็จก็รีบส่งต่อร่างที่นอนสลบผ้าคลุมหน้าปิดไว้เรียบร้อยให้บุญสมทันทีบุญสมดีใจทั้งๆ ที่ยังไม่เห็นหน้าเจ้าสาว รีบขับรถกลับบ้านที่ต่างจังหวัด มาถึงบ้านเป็นเวลาเดียวกับที่เดือนเด่นเริ่มรู้สึกตัว ต่างคนต่างตกใจสุดขีด เจ้าสาวลงจากรถ วิ่งหนี ร้องให้ช่วยไปด้วยทั้งชุดแต่งงาน ความปากร้าย และปากว่ามือถึงของเดือนเด่นทำให้บุญสมโดนถีบกระเด็น บุญสมโกรธจัด ล๊อคตัวสาวแสบไปไว้ที่บ้านทองให้ทองรับผิดชอบ แต่ได้แต่มืดแปดด้าน เพราะโทรศัพท์มือถือ หรือรถยนต์ก็ไม่มี จะมีก็แต่รถมอเตอร์ไซค์ประกอบเองของ ดำ และ เด่น (ธีระธันญ์ ขจรชัยเดชาวัฒน์) อาหารและที่นอนที่พอให้ผ่านคืนนี้ไปก่อน

นางแหวนขอให้เดือนเด่นพักที่บ้านไปก่อน พรุ่งนี้รอให้บุญสมอารมณ์เย็นลงแล้วก็ค่อยไปเจรจาแต่เดือนเด่นไม่ยอมพักที่บ้านทอง เพราะลึกๆ ตัวเธอไม่อาจทนอยู่บ้านแบบนี้ได้ ไหนจะกลิ่นขี้ควายอีก จึงอยากกลับบ้านซะตอนนี้เลยทองแกล้งขู่ว่าพวกจี้ปล้นโจรหื่นกามก็เยอะ แต่งตัวประหลาดแบบเดือนเด่นละเสร็จแน่ นางแหวนเองก็เข้าใจหัวอกคนเป็นแม่ จึงบอกกับทองว่า หากพรุ่งนี้เช้าบุญสมไม่ยอมไปส่งเดือนเด่น ทางเราก็ต้องส่งเธอกลับ ด้วยเงินที่มีน้อยนิด จะปล่อยให้กลับเองก็ไม่ได้ ทองต้องไปด้วยส่วนเรื่องเงินที่ต้องจ่ายหนี้ไว้ค่อยหากันอีกที ทองโอบแม่มาซบไหล่ เศร้ากับชะตาชีวิตกันทั้งสองคน เดือนเด่นได้พูดคุยกับพลอย รู้สึกว่าครอบครัวนี้มีน้ำใจ และเป็นคนดี

ทางคุณนายเนื้อทอง แม่ของเดือนเด่น กลุ้มใจและเป็นห่วงลูกสาวมาก ได้แต่รอให้ลูกติดต่อกลับมา ส่วนวิฑูรย์ ก็ต้องทุกข์ใจ เพราะสถานการณ์ทำให้เขาต้อง แต่งงานกับ ยุวดี ในวันนั้นเลย โดยพ่อแม่วิฑูรย์ก็เห็นดีด้วย ยุวดีสมหวังในความรัก ได้มีหน้ามีตาในสังคม มีบริษัทใหญ่โต

การมาพักอาศัยบ้านทอง ทำให้โบตั๋น (ปริตา ไชยรักษ์) ลูกสาวร้านของชำในหมู่บ้าน และสวาท (บุศรินทร์ วงศ์ลีลนนท์) ลูกสาวกำนันเทิ้ม ไม่พอใจที่ชายคนรักมีผู้หญิงหน้าสวยมาอยู่ด้วย ทั้ง 2 ตั้งตัวเป็นอริกับเดือนเด่น ตัวเดือนเด่นเองก็ชอบแกล้งยั่วให้ 2 สาวโวยวาย วี้ดว้ายใส่ทอง คนกลางอย่างทองจึงน่าสงสารที่สุด เดือนเด่นตกกระไดพลอยโจนอยู่บ้านทองไปอีกหลายวัน ทั้งๆ ที่พยายามจะกลับบ้าน แต่ก็มีเหตุและอุปสรรคตลอด โดยเฉพาะการปั่นป่วนของกำนันเทิ้ม เพราะกำนันหลงใหลในความสวย และ ฉลาดจนอยากได้เดือนเด่นเป็นเมียอีกคน ความพยายามของกำนันเทิ้ม ทำให้บรรดาภรรยาเด็กทั้ง 3 คนของกำนันไม่พอใจ เนื่องจากกลัวตกกระป๋อง

เดือนเด่นเดินดูรอบบ้านทอง และแอบเข้าไปในห้องเก็บของ เห็นอุปกรณ์ทั้งชุดทั้งฉากลิเกเก็บไว้เต็มไปหมด มาถามจากนางแหวน และ เพื่อนๆ ทอง จึงได้รู้ว่าอดีตพ่อของทองมีอาชีพลิเก แถมเป็นคณะที่โด่งดัง แต่มีเหตุการณ์ที่ทำให้ทองฝังใจ เลยต้องเก็บทุกสิ่งทุกอย่างไว้อย่างมิดชิด พลอยเองยังไม่ค่อยรู้เรื่อง เพราะพ่อตายตอน พลอยยังเพิ่งเกิดได้ไม่นาน ดำขอร้องอย่าพูดให้ทองได้ยินเชียว เพราะตั้งแต่เกิดมาจนโตป่านนี้ เรื่องพ่อและลิเกเป็นเรื่องที่ทำร้ายจิตใจทองมากที่สุด เดือนเด่นเห็นว่าเริ่มซีเรียสจึงเงียบไปแต่ใจยังอยากให้ทองเล่นลิเกเลี้ยงปากท้องครอบครัว ดีกว่าเดินสายต่อยมวยเจ็บตัว หนำซ้ำยังไม่พอค่าดอกเบี้ยให้กำนันเทิ้มอีก

ทองปรึกษาแม่เรื่องหาเงินใช้หนี้กำนันเทิ้มควายก็เหลือแค่ตัวเดียว ถ้าขายไปอีกก็ไม่มีอะไรไว้ทำนาแล้ว ชกมวยวนเวียนอยู่แถวนี้เงินเดิมพันก็น้อยเหลือเกิน จะเอาเงินเยอะก็ต้องไปชกเวทีระดับอำเภอระดับจังหวัด ห่วงแม่กับน้อง แต่บางทีอาจต้องไป นางแหวนห่วงทองมาก ไม่อยากให้ชกมวย ทองบอกว่าเขาเป็นผู้ชาย ต้องหาเลี้ยงครอบครัว ลำพังทำแต่นาเงินไม่พอไถ่ที่ดินคืน แทบจะไม่พอส่งดอกเบี้ยด้วย แล้วพลอยยังต้องเรียนหนังสือ และตั้งแต่เขาชกมวยมา เขายังไม่เคยแพ้ เดือนเด่นสอบถามว่าเห็นเครื่องลิเกเต็มห้อง ทำไมไม่เล่นลิเก คนชอบเรื่องบันเทิงดีไม่ดีอาจจะปลดหนี้ได้และกลับมาสุขสบายเหมือนก่อน ทองต่อว่าเดือนเด่นแล้วปึงปังไป นางแหวนได้แต่มองตามด้วยความเศร้า เดือนเด่นงงว่าทำไมทองต้องโกรธขนาดนั้น

นางแหวนเปิดช่องหัวเตียง หยิบภาพถ่ายภาพหนึ่งที่ซ่อนไว้ออกมาให้เดือนเด่นดู เป็นภาพชายหนุ่มหล่อหน้าเหมือนทอง แต่งชุดพระเอกลิเกยิ้มหว่านเสน่ห์ โอบนางแหวนวัยสาวซึ่งแต่งชุดนางเอกยิ้มสดชื่นมีความสุขมาก แล้วนางเริ่มเล่าว่าพ่อของทองเป็นเจ้าของคณะลิเกชื่อ จันทร์กระจ่างฟ้า เป็นคณะลิเกที่มีชื่อเสียงในแถบนี้ คนดูนิยมมาก เล่นที่ไหนคนแน่นขนาดวิกแตกที่นั่น พลอยเข้ามาฟังด้วย เมื่อพ่อของทองมีชื่อเสียงมีเงินทอง พ่อของทองเปลี่ยนไป จากที่เจ้าชู้อยู่แล้วเป็นเจ้าชู้มากขึ้น ได้นางเอก นางร้าย ตัวประกอบหญิงกี่คนกี่คนในคณะเป็นภรรยาหมด แล้วยังยุ่งกับแม่ยกกับผู้หญิงที่ตัวเองถูกใจไปเรื่อย ไม่รู้ลูกเขาเมียใคร หว่านเงินไปทั่ว เลี้ยงข้าวเลี้ยงเหล้าใครต่อใครไม่อั้น ตัวเองก็กินเหล้าราวกินน้ำ เดือนเด่นบอกไม่ยุติธรรมที่ทองปล่อยให้แม่กับน้องลำบาก นางแหวนบอกว่าอย่าว่าทองเลย บาดแผลในใจทองลึกเกินกว่าที่ทองจะลืม และทุกวันนี้ทองก็ทำทุกอย่างเพื่อจะให้แม่กับน้องพ้นความยากลำบาก

ทองกับเดือนเด่นมีปากเสียงกันเรื่องลิเก และไม่พูดคุยกันอีก วันหนึ่งดำบอกทองว่าเดือนเด่นป่วยหนักเข้าโรงพยาบาล ทองตกใจมาก เงินที่มีอยู่ไม่พอแน่นอน ทองตัดสินใจเล่นลิเกเพื่อหาเงินรักษาเดือนเด่น ให้เพื่อนๆ เร่งหางาน ส่วนตอนนี้ช่วยกันรวบรวมเงินเท่าที่มีมาให้เขาไปโรงพยาบาลก่อน นางแหวนและพลอยดีใจมาก พลอยไปตามบรรดาลูกวงเก่าๆ ของพ่อมารวมกัน ทั้งเพื่อนสนิทนางแหวน หรือแม้แต่ วัฒนา คนเก่าที่เคยเล่นคู่กับทองทาบตามรายชื่อที่แม่จดให้ แต่สุดท้ายแผนแตกว่าเดือนเด่นสร้างสถานการณ์ แต่ลูกผู้ชายพูดคำไหนคำนั้น ทองไล่เตะดำกับเด่นกระเจิงที่ทรยศไปเข้าข้างเดือนเด่น แม้ความสำเร็จครั้งนี้จะได้มาด้วยเล่ห์ แต่เดือนเด่นก็เห็นความจริงใจของทองต่อเธอและประทับใจน้ำใจของทองมาก เดือนเด่นขอโทษทองอย่างจริงใจ ตาที่วาบวับแปลกๆ ของทองทำให้เดือนเด่นใจเต้นแปลกๆ เหมือนกัน

เดือนเด่นนำเอาชุดแต่งงานสุดแพงของเธอไปปล่อยเช่าที่ตลาดในเมือง ได้เงินมัดจำมาก้อนหนึ่ง ดำซื้อมือถือมาด้วย เดือนเด่นจำเบอร์มือถือใครไม่ได้เลย นอกจากเบอร์บ้าน แต่โชคร้ายที่โทรเข้าไปเจอยุวดีรับสาย ทำให้ไม่ได้คุยกับแม่ ซ้ำร้ายยุวดีแอบถอดสายโทรศัพท์บ้านออก และยังโกหกทุกคนว่าเดือนเด่นโทรมาบอกว่าหนีไปกับชายคนรักใหม่ วิฑูรย์ได้รู้ก็ช้ำใจ แต่ยังไงก็ไม่ยอมแพ้ เขาให้คนสนิทคอยเช็คความผิดปกติของยุวดี เรื่องการสั่งตัดชุดที่เหมือนกัน

ชาวคณะทุกคนให้ทองเป็นพระเอกและให้พลอยเป็นนางเอก เดือนเด่นขอเป็นผู้จัดการคณะแทนชาวคณะลิเกลงความเห็นว่าจะซ้อมกันที่บ้านของวัฒนาซึ่งมีฐานะดีหน่อย และ มีหน่วยก้านลิเกดีระดับทองทาบวัฒนา และ มหาสมบูณ์ช่วยกันเป็นครูสอนลิเกให้ทอง และร่วมเล่นด้วย โบตั๋นเห็นข่าวประกาศตามหาเดือนเด่น มีเงินรางวัลนับล้านบาท เลยรีบมาบอกให้เดือนเด่นกลับบ้าน เลิกตอแยกับทองได้แล้ว แต่เดือนเด่นยังขออยู่ทำหน้าที่ผู้จัดการคณะลิเกให้สำเร็จก่อน ทำมาจนถึงจนาดนี้แล้ว เมื่อไหร่ที่ทองได้เล่นลิเกเธอจะกลับบ้านทันที เพราะคิดถึงบ้านและแม่ใจจะขาด และหว่านล้อมให้ โบตั๋นเป็นแม่ยกคนสำคัญให้ทอง คอยสลับสนุนทอง ให้เหนือกว่า สวาท รับรองทองต้องหันมาสนใจและเทคะแนนรักโบตั๋นแน่นอน โบตั๋นเริ่มคล้อยตาม

บุญสมยังติดต่อกับยุวดี และเคลิ้มตามสิ่งที่ยุวดีกุเรื่องขึ้นมา บุญสมพยายามรั้งไม่ให้เดือนเด่นกลับบ้านตามคำสั่งของยุวดี ด้วยเหตุผลที่ยุวดีให้ไว้ว่าจะขอเวลาเคลียร์เรื่องหย่าก่อน บุญสมเชื่อยุวดีทุกอย่างจนเหมือนคนตาบอด กำนันเทิ้มยังให้คนป่วนทองเรื่องเดือนเด่น ทองบอกว่าเดือนเด่นควรไปให้พ้นพื้นที่อิทธิพลมืดของกำนัน เดือนเด่นเล่าให้ฟังว่า ถ้าเธอยังอยู่ที่นี่บุญสมจะยกเว้นดอกเบี้ยให้ทอง ทองบอกว่าไม่ต้องสนใจเรื่องนั้น คำพูดของบุญสมเชื่อถือไม่ได้ กำนันอิทธิพลมาก พวกมาก ทองกลัวว่าสักวันจะเพลี่ยงพล้ำ ต้านกำนันไม่อยู่ เดือนเด่นทำหน้าที่ของเธออย่างเข้มแข็งและสนุกสนานในการเลือกเรื่องเล่นลิเกเปิดตัวทอง เธอบอกว่าคณะเปิดตัวอีกครั้งต้องให้คนลือทั้งเมือง การเป็นพระเอกลิเกของทองทำให้มีการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ เขาสามารถใช้ลิเกเป็นสื่อให้ชาวบ้านเริ่มเป็นตัวของตัวเอง ไม่ถูกอำนาจของกำนันครอบงำฐานะครอบครัวดีขึ้น พร้อมๆ กับเดือนเด่นที่ต้องกลับไปสู่ความเป็นจริงในโลกเมืองกรุงของเธอ

เดือนเด่นกับทองตัดสินใจออกจากหมู่บ้านด้วยการเดินเท้าออกไปตามทางลัดในหมู่บ้าน แต่ก็มีเหตุให้ไปไม่รอด เดือนเด่นกลับมาที่หมู่บ้านอีกครั้ง ไม่นานนัก วิฑูรย์และคุณนายเนื้อทองก็ตามมาที่หมู่บ้าน ทั้งหมดได้เจอหน้ากัน คุณนายเนื้อทองขอบใจครอบครัวของทองที่ดูแลเดือนเด่นหลังจากวันนั้นเดือนเด่นก็จากไป ทองมีความสุขกับการเล่นลิเก และคิดถึงเดือนเด่นไปด้วย เขาเริ่มทำใจได้ในความต่างที่ดั่งฟ้ากับเหว ที่เหมือนจะไม่มีวันครองคู่กันได้ แต่เมื่อคู่กันแล้วก็ย่อมไม่แคล้วกัน วันหนึ่งเดือนเด่น ได้กลับมาเป็นใช้ชีวิตกับทอง เป็นดังจันทร์กระจ่างที่กลางทุ่งให้หมู่บ้านของทองตลอดไป